Ngành thuế đang chuyển đổi mã số định danh (số thẻ căn cước công dân, số định danh cá nhân) thay cho mã số thuế. Đây được xem là bước tiến giúp đơn giản và thuận lợi hơn trong các thủ tục liên quan đến thuế.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Lý Thị Hoài Hương - phó vụ trưởng Vụ quản lý thuế doanh nghiệp siêu nhỏ và vừa và hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế) - cho biết việc này không chỉ tạo thuận lợi cho công tác quản lý thuế mà còn giảm tối đa sự phiền hà cho người dân.

Bớt kê khai nhiều thông tin cá nhân

* Người nộp thuế được lợi gì khi số căn cước công dân được lấy làm mã số thuế cá nhân?

- Trước đây, mỗi người được cấp một số chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân rồi lại được cấp thêm mã số thuế. Cộng thêm với việc có mã số sổ bảo hiểm xã hội, số thẻ bảo hiểm y tế…, mỗi người phải nhớ rất nhiều mã số khác nhau mỗi khi có giao dịch thủ tục liên quan.

Việc thống nhất mã số định danh làm mã số thuế sẽ giúp người dân không phải nhớ thêm một mã số nữa.

Đối với cá nhân có thông tin đăng ký thuế khớp đúng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Tổng cục Thuế đã phối hợp với Bộ Công an triển khai việc sử dụng tài khoản định danh điện tử để đăng nhập, xác thực thông tin người nộp thuế trên các nền tảng của ngành thuế như website, app etax mobile.

Khi người nộp thuế có tài khoản giao dịch điện tử với cơ quan thuế hoặc tài khoản định danh điện tử VNeID và cơ quan quản lý nhà nước đã có kết nối, chia sẻ thông tin thì người dân không phải kê khai nhiều thông tin cá nhân như trước đây nữa mỗi khi giao dịch, thực hiện các thủ tục hành chính.

Việc chuyển đổi này sẽ ngăn chặn được tình trạng "mượn trộm" mã số thuế cá nhân như đã xảy ra thời gian qua, khi đi quyết toán thuế, một số trường hợp mới phát hiện bị truy thuế oan.

Thực tế, họ không có khoản thu nhập đó nhưng vẫn bị tính thuế. Nguyên nhân do chứng minh nhân dân của người nộp thuế bị lọt ra ngoài nên một số doanh nghiệp khác đã lợi dụng đề nghị cấp thêm mã số thuế, làm giả chứng từ trả tiền công, tiền lương rồi đưa vào bảng kê khai chi phí của doanh nghiệp nhằm giảm tiền thuế phải nộp.

Đã xác thực được khoảng 50 triệu mã số thuế

* Xin bà cho biết tiến độ chuyển đổi đến đâu, có bao nhiêu mã số thuế đã được khớp với số căn cước công dân?

- Ngành thuế đang quản lý hơn 70 triệu mã số thuế cá nhân. Việc chuyển đổi bắt đầu triển khai từ tháng 3-2023. Tính đến nay, hơn 50 triệu mã số thuế đã được truy vấn thông tin với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Phần mã số thuế cá nhân còn lại (khoảng 20 triệu) đã truy vấn thông tin với Bộ Công an nhưng chưa khớp đúng thông tin. Do đó, ngành thuế cần rà soát, chuẩn hóa bằng việc tuyên truyền, hướng dẫn người nộp thuế kê khai thay đổi thông tin để cập nhật cho chính xác.

Với trường hợp thông tin chưa chính xác, chưa khớp đúng thông tin với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, người nộp thuế cập nhật thông tin qua cơ quan chi trả, hoặc tự kê khai thay đổi thông tin qua ứng dụng etax trên điện thoại hoặc website thuedientu.gdt.gov, cổng dịch vụ công quốc gia, ứng dụng VNeID.

* Đối với những người nộp thuế có từ hai mã số thuế cá nhân trở lên, cơ quan thuế có giải pháp gì để việc chuyển đổi này không gây phiền hà cho họ?

- Tại dự thảo thông tư sửa đổi thông tư 105 năm 2020 hướng dẫn về đăng ký thuế, Tổng cục Thuế đã đề xuất hướng xử lý đối với trường hợp đã được cấp nhiều hơn một mã số thuế. Thực tế, nhiều mã số thuế cá nhân được cấp theo chứng minh nhân dân, hộ chiếu hoặc giấy tờ tùy thân khác.

Sau đó, chứng minh nhân dân hết hạn hoặc mất, người nộp thuế thay đổi địa chỉ cư trú sang tỉnh khác nên họ được cấp số chứng minh nhân dân mới và gần đây nhất là căn cước công dân.

Việc thay đổi các thông tin cá nhân như địa chỉ cư trú, mã số thuế… cần được cập nhật. Cơ quan thuế sử dụng số căn cước công dân để hợp nhất dữ liệu thuế của người nộp thuế.

Người nộp thuế không phải thực hiện bất cứ thủ tục nào đối với việc chuyển đổi số căn cước công dân làm mã số thuế. Nguyên tắc một người chỉ có một số căn cước công dân, như vậy cũng chỉ có một mã số thuế cá nhân.

Việc khớp thông tin dữ liệu thuế với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cần thêm thời gian để hoàn thành. Ngành thuế tiếp tục tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế kê khai thay đổi thông tin đăng ký thuế để cập nhật chính xác vào cơ sở dữ liệu ngành thuế.

Bà Hương cho biết Tổng cục Thuế đang làm việc với Bộ Công an để trao đổi thông tin giữa cơ sở dữ liệu thuế với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác thực dữ liệu thông tin về mã số định danh với mã số thuế cá nhân.

Nói cách khác, đây là việc xác định chính chủ mã số thuế cá nhân với số căn cước công dân.

Chẳng hạn ông Nguyễn Văn A có số căn cước công dân là 1234 và mã số thuế là 6789. Sau khi tra soát cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với dữ liệu của ngành thuế mà khớp với nhau thì mã số thuế của ông A sẽ chính là số căn cước công dân của ông này.

Sẽ có thông tư mới được ban hành sẽ hướng dẫn việc sử dụng số căn cước công dân thay cho mã số thuế.

Như vậy, người nộp thuế sẽ sử dụng chính số căn cước công dân của mình để kê khai, nộp thuế hoặc thực hiện các thủ tục hành chính khác với cơ quan thuế.